Vraag aan honderd mensen wat ze nu exact verstaan onder de term economie en de kans is groot dat je honderd verschillende antwoorden krijgt. Maar waar gaat het nu eigenlijk echt over? Welke onderdelen zijn er? Met welke zaken houden economisten zich bezig en wat kunnen we eruit leren?
Wat doen economisten nu eigenlijk?
Tot op het bot ontleed is het een wetenschap die valt onder de sociale wetenschappen. Een set methodologieën die op een brede waaier aan manieren uitgelegd kan worden. Economisten houden zich bezig met menselijk gedrag en keuzes, maar natuurlijk ook met de distributie, consumptie en productie van goederen en rijkdom. Iedereen kent natuurlijk de wetten van vraag en aanbod, maar de interesses van economisten gaan veel verder dan dat en dat maakt het een ontzettend complex topic. Een complex onderwerp dat in de regel onderverdeeld wordt in micro-economie en macro-economie.
Micro-economie
Zoals de naam al doet vermoeden ligt de focus bij micro-economie op kleinschalige economische dynamieken. Hierbij gaat het over individuen of kleinere groepen, over specifieke bedrijven en actoren. Micro-economie tracht te analyseren op welke manier al deze actoren hun beslissingen maken en waarom ze dat doen. Kortom: wat de omstandigheden zijn. Zo kan een micro-economist zich afvragen wat het effect is van een specifieke regulering op een specifieke markt.
Macro-economie
Het spreekt voor zich dat de schaal van macro-economie een pak groter is dan van micro-economie. Net als micro-economie kijkt macro-economie naar op welke manier actoren beslissingen maken, maar de actoren zijn wel van een hele andere grootteorde. Zo ligt de focus bij macro-economie bij de gedragingen van economieën van staten (bijvoorbeeld Nederland) en regio’s (bijvoorbeeld de Europese Unie). Arbeid, kapitaal en grondstoffen zijn begrippen die hier centraal staan. Macro-economisten stellen zich vragen als “Welke grotere krachten zijn er aan het werk die economische fluctuaties en crisissen veroorzaken?”
Wat doen economisten eigenlijk?
Een economist kan in heel wat jobs aan de slag. In de regel werken ze in de academische wereld, voor de overheid of in het bedrijfsleven. Hun activiteiten spitsen zich voornamelijk toe op onderzoek, het verzamelen van data, de ontwikkeling van mathematische modellen, het observeren van trends en de toepassing van economische theorieën op bestaande problematieken. Elke economist heeft daarbij natuurlijk zijn of haar eigen specialisatie in dit brede onderzoeksveld. Zo zijn er economisten die zich specialiseren in inflatie, die zich toespitsen op vakbonden, overheden, non-profits en ga zo nog maar even door. Heel wat economisten zijn dan ook raadgevers bij belangrijke politieke beslissingen.
Waarom is het belangrijk?
Het economische veld heeft in het verleden heel wat ideeën ontwikkeld die onze geschiedenis gevormd hebben. Het belang van dit wetenschapsveld bij de totstandkoming van onze huidige maatschappij kan niet overschat worden. Om maar een kleine greep te nemen uit de vele belangrijke ideeën die uit deze sociale wetenschap zijn voortgekomen:
• De marxistische ideeën betreffende productie die de basis vormden voor het communisme
• De Oostenrijkse economische school die misschien wel mag beschouwd worden als de meest liberale der theorieën.
• De Chicago economische school die ten strijde trekt voor vrije markt en een minimale overheidsinterventie.
• Keynesiaanse economische inzichten die net wel hamert op overheidsinterventie om het falen van de markten op te vangen en te voorkomen.
• De klassieke economische inzichten van onder andere Adam Smith die ons denken en onze samenleving “laissez-faire” schonk.