In hun jonge jaren hebben kinderen ongelooflijk veel te leren. In de achttien jaren jeugd waarin een kind wordt opgevoed gaan ze van niet begrijpen hoe hun eigen vingers, ogen en mond werken tot een volledig mens met een idee van hoe de wereld werkt. Een van de belangrijke dingen die we leren om de wereld te begrijpen en beschrijven zijn kleuren. Kleuren worden door mensen herkend met behulp van drie verschillende soorten kegeltjes op het netvlies die groene, rode en blauwe lichtgolven kunnen onderscheiden. Vaak, in zo’n één op de twintig personen, werken deze kegeltjes echter niet op dezelfde manier, wat kan leiden tot kleurenblindheid.
Hoe test ik of mijn kind kleurenblind is?
Als je kind opvallend veel moeite lijkt te hebben met het onderscheiden van verschillende kleuren, terwijl je voelt dat ze dat eigenlijk al zouden moeten kunnen? Het kan dan verstandig en geruststellend zijn een kleurenblindheidstest af te nemen. Iedereen is wel bekend met de Isiharatest: een simpele maar effectieve test om Rood-groenkleurenblindheid te herkennen, waarbij de tester naar een afbeelding bestaande uit gekleurde bollen kijkt en probeert een nummer of vorm te onderscheiden. Deze test kan je gemakkelijk online vinden en thuis afnemen met kinderen die oud genoeg zijn om nummers te kunnen onderscheiden of een lijn kunnen volgen met hun vinger.
Als de Isiharatest geen zekerheid geeft, of als je vermoedt dat je kind blauwe of volledige kleurenblindheid heeft, kan je altijd bij een huisarts of oogspecialist terecht voor een SSP test (werkt volgens hetzelfde principe als de Isiharatest) of TCU test (waarbij gelijkenissen en verschillen tussen vijf cirkels met verschillende kleuren moeten worden herkend).
Mijn kind is kleurenblind, wat nu?
Uit de verschillende tests is gebleken dat je kind inderdaad bepaalde kleuren niet kan onderscheiden en dus wordt beschouwd kleurenblind. Wat kan je dan doen? Maak je in ieder geval geen zorgen, want gedeeltelijke kleurenblindheid is heel normaal: 8% van mannen heeft een erfelijke vorm van rood-groenkleurenblindheid en ook 1 op de 250 vrouwen heeft te maken met deze vorm van kleurenblindheid. Al deze kleurenblinde mensen leven hun levens zonder verdere problemen en maken deel uit van onze samenleving. Volgens genetisch onderzoek kan kleurenblindheid zelfs een evolutionair voordeel zijn en zijn personen met verminderde kleurperceptie vaak beter in het herkennen van patronen en vormen.
Op het moment bestaat er nog geen behandeling voor mensen die kleurenblind geboren zijn. Je kind hoeft gelukkig nauwelijks last te ervaren van zijn/haar kleurenblindheid, maar het is wel belangrijk dat ze zich goed aanpassen aan een wereld waarin ze geen kleuren kunnen onderscheiden. De juiste voorzorgsmaatregelen kunnen veel onnodige frustratie en schaamte voorkomen en als ouder kan je jouw kind hierbij de goede richting op helpen. Overweeg eerst zelf hoe je kind de wereld ziet en pas je taalgebruik daar op aan. Door bijvoorbeeld “Pak je rode schoenen!” te vervangen met “Pak je klittenbandschoenen!” wordt communicatie met je kind makkelijker en voelt hij/zij zich beter begrepen.
Vervolgens is het handig ook de rest van de omgeving van je kind in te lichten van hun kleurenblindheid. Vooral leraren, trainers en oppassers kunnen gemakkelijk aanpassingen maken om het leven van je kind makkelijker te maken. Vraag ze spellen die draaien om het onderscheiden van kleuren te vermijden, enkel in zwart of wit op het bord te schrijven en eventueel pennen, stiften en kleurpotloden te labelen.
